Maanden geleden kreeg ik de opdracht de allereerste ProDemosprijs te maken. Sindsdien leefde ik met een soort onderhuidse spanning. Mijn glasobjecten vielen in de smaak, ik was er op uitgekozen, maar deze commissie had nog niets in het echt gezien. Ze hadden mij leren kennen als de freelance personeelsadviseur in het huis voor democratie en rechtsstaat. Nu liet ik een heel andere kant van mezelf zien, hier in mijn eigen 'huis', in mijn studio vol fantasie en abstractie. Ik vond het behoorlijk spannend, dus toen ik uiteindelijk – nadat ik uitgebreid had laten zien wat ik allemaal maakte – met rode vlekken in mijn nek het gordijntje van het object trok, kon je me bijna wegdragen.
De voltallige commissie zou twee weken geleden al komen maar door de drukte in de democratie werd de afspraak uitgesteld. Dat gaf mij wat extra
tijd om de op binnenkant van mijn wang te bijten en belangrijke
beslissingen ten aanzien van het ontwerp nog even uit te stellen. De
experimenten met het trompen en drijven van het koper waren mislukt - het
koper liet zich niet in de vorm dwingen die wij in gedachten
hadden, zelfs niet met de professionele hulpmiddelen die we
te leen kregen van de fabrieksedelsmid - maar het zou goed komen, dat wist ik zeker. Dat was altijd
zo geweest. En warempel, het
machineonderdeel waar we op hadden staan rammen om het koper te
bedwingen, bleek - joh moet je nou eens kijken! - precies de juiste vorm te hebben. Je moest er even een stukje uitschroeven en het op zijn kop houden en dan was het perfect.
De projectleider was niet mee gekomen,
haar agenda was wederom te vol. Dat begreep ik wel want een Meester Burger is
niet zomaar gevonden en voor het uitreiken van een prijs heb je minimaal een winnaar nodig. De directeur en hoofd communicatie
stonden er dus met z'n tweeën voor - aan hen de schone de taak het object te beoordelen. Geen eenvoudige opgave want de
landelijke pers zou bij de uitreiking zijn en de 'achterban' moest er
ook nog blij van worden. Bovendien is een bloem van glaswerk nergens
mee te vergelijken en moet je dus helemaal zelf verzinnen wat je er van
vindt, zonder referentiekader en graadmeter. En
dat in het bijzijn van een met klam zweet bedekte 'moeder' die zojuist eigenhandig de navelstreng van haar eerstgeborene heeft doorgeknipt
en zich nabloedend overgeeft aan de uitslag
van de eerste testjes: haar kind is het mooiste op aarde, dat zie je
zo. Maar wat zeggen de deskundigen? Zit alles er wel aan? Is-ie niet
te groot? Niet te zwaar? Goed van kleur?
En bovenal: kun je er mee aankomen?
En bovenal: kun je er mee aankomen?
Toen ik opgroeide, deden ouders en leerkrachten nog niet aan uitbundige lofzang. Wij kregen meestal een advies mee: als je dit nu nog even
verbeterde en dat nog even aanpaste, kón het wel eens wat worden. Ik
weet nog dat ik met stomheid was geslagen toen mijn moeder trots 'ja' knikte op de vraag van mijn tante of ik voor haar ook zo'n poesje van pastelkrijt wilde
tekenen. Ze vond 'm dus móói?
Dus toen ik mezelf daar in de studio voor de leeuwen wierp, de prijs met een trillende zwier onthulde en
de tweekoppige commissie in eerste instantie niet verder kwam dan 'ja
…, nou …, ja … goh … ja … mooi … ja, mooi wel', was
ik niet meteen gealarmeerd. Ik realiseerde me dat je soms even moet wennen en de dingen op je moet laten
inwerken. De hersenen hebben de tijd nodig om zich te realiseren wat
ze zien, te meten, te vergelijken en met andere ogen te kijken. En als mensen samen kijken, wachten ze elkaars reactie af. Ga jij niet enthousiast gillen? Dan
hou ik me ook een beetje in. Er spoken ook meteen allerlei zorgen door het hoofd: wat zeggen mijn collega's
ervan? De pers? Het publiek? De rest van de wereld? Jij als kunstenaar bent echt niet de enige die daar staat te zweten.
De volgende ochtend weer op het werk als personeelsfunctionaris lieten
mijn collega's mij al bij het eerste kopje koffie weten dat de commissie enthousiast was
teruggekomen van hun werkbezoek aan Koog aan de Zaan. Ik had een
prachtige prijs voor ze gemaakt, zó mooi dat
hij al in juli moest worden tentoongesteld in het bezoekerscentrum in Den
Haag opdat iedereen er alvast van kon genieten. Ja, ze waren er echt héél blij
mee. Ze hadden alleen wel één advies: er moest nog even een goed tekstbordje voor worden
gemaakt.
T I P
----------------------------
Koester je opvoeding. Je kunt zelf niet
inschatten wat wel of niet goed voor je was. Eer uw vader en uw
moeder is het vijfde 'gebod' van de 10 Joodse woorden. In de
kaartenserie 10 kanten zijn de woorden door La Scuola | academie voor
levenskunst hertaald naar deze tijd. Zo werd het vijfde woord: 'Erkennen – wie maakt wie wij eigenlijk zijn?' Voor het vormgeven van de 10 kaarten heb ik mijn eigen werkstukken
gebruikt. De set is te koop via de website van La Scuola. Mooi
als cadeau of om kaart voor kaart op de kachelschouw te zetten.
En ga naar ARTzaanstad. Dat is dit
weekend!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten